"भारतीय रागदारी - भाग - ३०"

"भारतीय रागदारी - भाग - ३०"

©दिलीप वाणी,पुणे

माझ्या "भारतीय रागदारी" या लेखमालेला प्रतिसाद देणार्‍या सर्वांना मन:पूर्वक धन्यवाद ! तीर्थरूपांच्या सततच्या बदल्यांमुळे माझी "संगीत साधना" थांबली.त्यामुळे आरतीने सांगीतल्याप्रमाणे भातखंडे गुरूजींकडून संगीताचे विशेष ज्ञान प्राप्त करू शकलो नाही.त्यामुळे माझे शिक्षक जसे बासरीवर बोटे फिरवायचे तशीच बोटे फिरवित गेलो.जो स्वर कानाला चांगला वाटला तो पुन्हा पुन्हा वाजवू लागलो.एवढेच माझे ज्ञान ! आता मात्र त्याचा "वैद्यकीय अभ्यास" सुरू केला आहे. त्याला Dopamine,Serotonin, Oxytocin असे नानाविध Neurotransmitter जबाबदार असतात असे आत्ताशी लक्षात येऊ लागले आहे.वेळ आली की सांगेन.सध्या

केवळ "कानसेन" होण्यासाठी प्रयत्नशील आहे. त्यातून काय गवसले ? ते ऐका.

"The Bhatkhande Notation System"

1.There have been many systems of notation in Hindustani music over the centuries, but a system proposed by musicologist Vishnu Narayan Bhatkhande (1860-1936) gained widespread acceptance during the early 20th century, and is commonly used to this day in music textbooks and other situations within the Hindustani (North Indian) classical music community.

2.The Bhatkhande system uses the Devanagari script for the notes and the lyrics, and a few other simple symbols.

3.The top line states the name of the raga (Kedar), the rhythm cycle (Teentaal), and the tempo (Drut Laya). 4.The sheet is divided vertically into four sections by drawing three vertical lines to represent the four sections of teentaal, so that each line of lyric can be neatly fitted into a single row.

5.For each line of the composition, there are three rows of notation.

6.The first row notates the melody, the middle row contains the lyrics, and the last row provides rhythm markers.