"संगीत व मानसशास्त्र - भाग ६"

"संगीत व मानसशास्त्र - भाग ६"

©दिलीप वाणी,पुणे

उदयने आज रफीच्या आवाजातले "राग चारूकेशी" मधे बांधलेले "राज(१९६७)" या चित्रपटातले रफ़ी यांनी गायलेले व कल्याणजी आनंदजी यांनी संगीतबध्द लेले शमीम जयपुरी यांचे "अकेले हैं चले आओ जहाँ हो" हे गीत सादर करताच टोपी पटकन उद्गारला अरेच्च्या ! हे तर लताताईंचे गीत आहे ! दोघे ही बरोबर आहेत.पण हे द्वंद्व गीत देखील नाही.मग हे आहे तरी काय ? एकमेकांना न ओळखणारे नायक व नायिका एकमेकांना उद्देशून तेच गीत कसे काय म्हणतील ?त्यामुळे मला तरी हे मानसशास्त्रातील "Déjà vu phenomenon" चे उदाहरण वाटते आहे.काय आहे ही भानगड ? वाचा.

1.Research has associated déjà vu experiences with good memory functions,particularly long-term implicit memory. 

2.Recognition memory enables people to realize the event or activity that they are experiencing has happened before.

3.When people experience déjà vu, they may have their recognition memory triggered by certain situations which they have never encountered.

4.The similarity between a déjà-vu-eliciting stimulus and an existing, or non-existing but different, memory trace may lead to the sensation that an event or experience currently being experienced has already been experienced in the past.

5.Thus, encountering something that evokes the implicit associations of an experience or sensation that cannot be remembered may lead to déjà vu. 6.Paramnesias - posthypnotic amnesia causes "Déjà vu phenomenon(Paramnesias).